MỘT LÁ PHIẾU CHO CHUCK HAGEL

Trần Bình Nam

Tổng thống Obama đề cử hai nhân vật lãnh đạo quốc phòng và CIA
Hôm Thứ Hai 7/1/2013 tổng thống Obama đề cử ông Chuck Hagel, một cựu Thượng nghị sĩ thuộc đảng Cộng Hòa làm bộ trưởng quốc phòng thay thế bộ trưởng Leon Panetta sẽ từ chức.
Cùng lúc tổng thống Obama đề cử ông John Brennan Cố vấn chống khủng bố tại Bạch Ốc làm giám đốc Trung ương Tình báo (CIA) thay thế tướng David Patraeus từ chức đầu tháng 11/2012.
Việc đề cử ông John Brennan không được báo chí và dư luận bàn tán nhiều, mặc dù trước đó các cơ sở truyền thông Hoa Kỳ đồ chừng rằng ông Michael Morell, Phó giám đốc CIA có thể được đề cử. Ông John Brennan là người được tổng thống tin cậy ở chức vụ Cố vấn chống khủng bố trong khi ông Michael Morell chưa có một quan hệ mật thiết nào với ông Obama.
Trái lại, việc đề cử cựu Thượng nghị sĩ Chuck Hagel, ngay trước khi tổng thống chính thức bổ nhiệm dư luận tại Thượng nghị viện đã rất bất lợi cho ông nhất là từ các nhóm ủng hộ Do Thái. Ông Chuck Hagel qua các phát biểu ý kiến trước đây được xem là không mặn nồng đối với Do Thái. Ông cho rằng các nhóm ủng hộ Do Thái đã lạm dụng sức mạnh tài chánh và thuyết phục (lobby) làm méo mó chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ tại Trung đông nhất là trong việc giải quyết cuộc tranh chấp truyền kiếp giữa Do Thái và người Palestine. Ngoài ra ông Chuck Hagel còn bị chỉ trích là “mềm yếu” đối với Iran. Ông cho rằng đánh bom Iran không thể giải quyết vấn đề sản xuất vũ khí nguyên tử của Iran.


Không nói ra
Thật ra có nhiều nhân vật trong chính quyền và quốc hội đồng ý với các quan điểm của ông Chuck Hagel đối với Do Thái và Iran, nhưng khác ở chỗ họ không nói ra. Lẽ sống chính trị tại thủ đô Hoa Thịnh Đốn là “tròn” thì dễ lăn và dễ rơi vào những vị trí béo bở. Những nhà chính trị ngay thẳng, bộc trực dám nói những ý kiến nghịch nhĩ của mình rất hiếm.
Đón trước sự chọn lựa của tổng thống Obama, lực lượng lobby Do Thái chuẩn bị mặt trận phá. Họ cần kiểm soát chính sách Trung đông của Hoa Kỳ. Nhưng ông Obama vừa đắc cử nhiệm kỳ 2, tương lai chính trị của ông đã được xác lập một phần, ông có nhiều tự do lựa chọn.
Tổng thống Obama đã nhượng bộ trước dư luận bất lợi đối với bà Susan Rice vì những gì bà Susan Rice tuyên bố về cuộc khủng bố giết chết đại sứ Christopher Stevens ngày 11/9 /2012 tại Bengazhi, Libya nếu được truy nguyên tận gốc trong một cuộc chất vấn trước Thượng nghị viện qua thủ tục phê chuẩn có thể sẽ chẳng có lợi gì. Nhớ lại vụ Watergate năm 1973. Vì coi thường “lỗ nhỏ” khó “đắm thuyền” đối với vụ nhân viên CIA đột nhập vào một cơ sở của đảng Dân Chủ tại khách sạn Watergate lén lấy tài liệu tranh cử của đảng Dân Chủ xẩy ra trước cuộc bầu cử nhiệm kỳ 2 mà tổng thống Nixon phải từ chức. Bỏ bà Susan Rice, chọn Thượng nghị sĩ John Kerry, tổng thống Obama có thêm một phụ tá đắc lực có thể làm việc hợp “jeu” với ông hơn với bà Hillary Clinton quá độc lập đôi khi làm mờ bóng của ông.
Riêng với Chuck Hagel, tổng thống Obama đã làm một quyết định có tầm vóc. Trước mắt ông Obama, ngoài việc nội trị chính yếu là sự thi hành luật bảo hiểm sức khỏe Affordable Care Act (còn gọi được gọi một cách bình dân là Obamacare) sao cho ít gây nhiều xáo trộn và tiết kiệm đựợc ngân sách là một, và bảo đảm vị thế chính trị của đảng Dân chủ qua hai cuộc bầu cử 2014 (Quốc hội) và 2016 (Quốc hội và Tổng thống) là hai, tổng thống Obama còn có nhiều việc phải đương đầu trên mặt trận đối ngoại.
Trung Quốc đang lên
Hai vấn đề: Trung Quốc đang lên, Tây Thái Bình Dương là một lò nước sôi âm ỉ nhưng là chuyện còn dài. Sự sống còn của Afghanistan sau khi quân đội Hoa Kỳ rút lui giữa năm 2014 là một ẩn số còn để đó. Cho dù Taliban có diệt chính quyền thân Hoa Kỳ lấy lại Afghanistan sau khi Hoa Kỳ rút hết quân, Taliban cũng không thể biến Afghanistan thành một căn cứ địa cho các cuộc tấn công khủng bố Hoa Kỳ. Không lực Hoa Kỳ có đủ khả năng để răn đe bất cứ chính quyền chủ trương khủng bố nào.
Trong khi việc Iran sản xuất vũ khí nguyên tử cần có đối sách thiết thực và vấn đề tranh chấp kéo dài gần 70 năm giữa Do Thái và Palestine đang bước vào một giai đoạn mới có nhiều điều kiện để đạt đến một giải pháp cũng cần có những hoạt động ngoại giao cần thiết.

Phim về hai anh em nhà Hagel từ Nebraska nói về Tom (trái) và Chuck (phải) với các chiến tích tại Việt Nam
Đảng Cộng Hòa vừa thua một cuộc bầu cử tổng thống mà họ có cơ hội để thắng nếu nội bộ đảng biết kềm chế các chính trị gia cực hữu ra tranh giành với Mitt Romney để ông ta phải vất đi cái chính sách trung dung vốn là vốn liếng quý nhất của ông để chuốc lấy thất bại. Rút bài học đó, đảng Cộng Hòa sẽ chọn thái độ hợp tác hơn với tổng thống Obama trong những năm tới. Sẽ không còn hiện tượng Tea Party, và hy vọng sẽ không còn sự tranh chấp nguyên tắc để qua cái hố (cliff) này lại đào cái hố khác như dư luận tiên đoán sẽ diễn ra trong vài tháng nữa khi Quốc hội và Tòa Bạch ốc kỳ kèo về mức tăng “trần nợ” (debt limit) và cách cắt chi tiêu ngân sách quốc phòng và cắt giảm chi phí các chương trình Medicare, Medicaid và An sinh Xã hội.
Trong bối cảnh đó tổng thống Obama có điều kiện để thực hiện một chính sách làm giảm sự căng thẳng tại Trung Đông mà các chính quyền Hoa Kỳ dù muốn cũng không thể thực hiện được trong mấy thập niên qua. Đưa Thượng nghị sĩ John Kerry vào chức vụ Bộ trưởng Ngoại giao và nhất là đưa cựu Thượng nghị sĩ Chuck Hagel vào chức vụ Bộ trưởng quốc phòng, tổng thống Obama báo trước những gì ông sẽ làm ở Trung Đông. Chính sách Trung đông đó nếu thành công sẽ xác định tư thế của đảng Dân Chủ trong thập niên này và cũng sẽ xác định vị trí của tổng thống Obama đối với lịch sử. Người ta không ngạc nhiên khi Iran lên tiếng ủng hộ sự đề cử ông Hagel làm Bộ trưởng quốc phòng (dù sự lên tiếng ủng hộ chứng tỏ sự ấu trĩ của Iran).
Thượng nghị viện Hoa Kỳ sẽ sôi nổi trong việc phê chuẩn (hay không phê chuẩn) ông Chuck Hagel vào chức vụ Bộ trưởng quốc phòng, nhưng rồi ông sẽ có đủ phiếu ủng hộ của đảng Dân Chủ để được phê chuẩn.
Cựu binh Việt Nam
"Ông chứng tỏ là một Thượng nghị sĩ trực tính và không ngần ngại nói lên những gì ông nghĩ."
Ông Chuck Hagel, thuộc đảng Cộng Hòa, là một Trung sĩ bộ binh từng chiến đấu tại Việt Nam, bị thương và hai lần được huy chương. Là người hiểu giá trị của sự hy sinh xương máu ông sẽ tiết kiệm xương máu của thanh niên Hoa Kỳ một cách tối đa khi cần phải hy sinh để bảo vệ quyền lợi quốc gia.
Trong 12 năm (1997-2009) làm Thượng nghị sĩ đại diện tiểu bang Nebraska ông chứng tỏ là một Thượng nghị sĩ trực tính và không ngần ngại nói lên những gì ông nghĩ và cho là có lợi cho chính sách quốc gia như trong quan hệ tế nhị giữa Hoa Kỳ và Do Thái và đối sách của Hoa Kỳ đối với việc chế bom nguyên tử của Iran.
Năm 2006 khi trả lời cuộc phỏng vấn của ông Aaron David Miller ông Hagel nói: “Thực tế chính trị tại Hoa Kỳ là khả năng vận động của người Do Thái làm cho ai cũng sợ. Tôi từng nói rằng không phải bất cứ việc gì họ làm cũng đều phục vụ quyền lợi của Do Thái”. Đối với Iran, trong một bài báo đăng trên tờ Washington Post, ông viết: “Nếu Hoa Kỳ tấn công Iran, Hoa Kỳ có thể làm cho chương trình chế tạo bom nguyên tử của Iran chậm lại nhiều năm. Nếu mục tiêu của Hoa Kỳ là làm suy giảm khả năng sản xuất vũ khí của Iran thì chúng ta làm một cách dễ dàng. Nhưng nếu chỉ giới hạn oanh tạc bằng Không quân, máy bay không người lái, điệp vụ đặc biệt và phá hoại điện tử mà không đổ nhiều quân lên Iran thì Hoa Kỳ cũng không ngăn được Iran sản xuất vũ khí nguyên tử hay lật đổ chính quyền Iran và khuất phục Iran".
Con người, kinh nghiệm và cách nhìn của ông Chuck Hagel là vậy. Chúng ta cần một phiếu cho Chuck Hagel.