Bàn về pháp quyền

Bàn về pháp quyền
Jun 24, 2014
Phạm Nguyên Trường dịch
Donald Bordreaux, FEE
(Donald Boudreaux là Giáo sư kinh tế tại George Mason University
, cựu chủ tịch FEE (Quĩ giáo dục kinh tế) và là tác gải cuốn Hypocrites and Half-Wits.)

https://drive.google.com/file/d/0B7vxHAQlq7jzNldKdUlPMnR6aEU/edit?usp=sharing

… Mọi người đều nhất trí rằng pháp quyền là tốt, cả về đạo đức lẫn kinh tế. Hầu như không có người nào – dù họ có theo ý thức hệ chính trị nào thì cũng thế – dám nghi ngờ về sự tốt đẹp và tầm quan trọng của pháp quyền.
Chắc chắn là tôi cũng không nghi ngờ rồi.
Nhưng chính xác pháp quyền là gì? Trong khi trả lời câu hỏi này chúng ta sẽ tìm được lí do vì sao những người với những quan điểm rất khác nhau về vai trò của chính phủ đều chân thành tuyên bố rằng họ trung thành với chế độ pháp quyền.
Dưới đây là những thứ không phải bản chất của chế độ pháp quyền. Chế độ pháp quyền tồn tại không phải đơn giản chỉ vì cái chính phủ ban hành mệnh lệnh và thực thi pháp luật là chính phủ được bầu một cách dân chủ và chính danh. Chế độ pháp quyền tồn tại không phải đơn giản chỉ vì mệnh lệnh và luật pháp được thực thi theo đúng lời văn của chúng, không có thiên vị hay ngoại lệ hoặc tham nhũng. Chế độ pháp quyền tồn tại không phải đơn giản chỉ vì mọi người trong xã hội, kể cả những người có quyền lực chính trị, đều phải chấp hành mệnh lệnh của chính phủ.
Mỗi một đặc điểm đó của hệ thống chính trị và pháp luật tử tế đều là hấp dẫn, nhưng từng đặc điểm riêng lẻ lẫn tất cả những đặc điểm đó gộp lại cũng đều không phải là bản chất của chế độ pháp quyền…

On the Rule of Law
MARCH 24, 2010 by DONALD BOUDREAUX

https://drive.google.com/file/d/0B7vxHAQlq7jzbVNHRDRYQ2dJWDA/edit?usp=sharing

… Everyone agrees that the rule of law is good, both morally and economically. Almost no one—regardless of political ideology—dares to question the great goodness and importance of the rule of law.
I certainly don’t question it.
But what exactly is the rule of law? In answering this question we uncover reasons why persons with vastly different views on the appropriate role of government all sincerely proclaim allegiance to the rule of law.
Here is what is not of the essence of the rule of law. The rule of law does not exist simply because the government that issues commands and enforces the law is legitimately and democratically elected. The rule of law does not exist simply because commands and laws are enforced according to their letter, without bias or exception or corruption. The rule of law does not exist simply because everyone in society, including those with political power, is subject to the government’s commands.
Each of those traits of a decent political and legal system is desirable, but neither separately nor collectively are they the essence of the rule of law.


ĐẠI THANH VÀ CÁC LÂN QUỐC PHƯƠNG NAM, 1760-1829:
Các Khuynh Hướng Trường Kỳ Và Sự Phục Hồi Từ Cuộc Khủng Hoảng 1

John E. Wills, Jr.

University of Southern California
Ngô Bắc dịch


https://drive.google.com/file/d/0B7vxHAQlq7jzTzdXbVp2dHJDVWc/edit?usp=sharing

Lời người dịch:
Bài dịch dưới đây là bài giảng tại các trường đại học danh tiếng trên thế giới vì thế nó có văn phong nói, chứ không phải văn viết để ấn hành. Tác giả, giáo sư John E. Wills, Jr. là một chuyên viên về các quan hệ ngoại giao của Trung Hoa với các nước Âu Châu thời cận và hiện đại. Bài giảng ghi nhận vắn tắt các khám phá của tác giả từ các tài liệu ở Văn Khố Lịch Sử Trung Hoa tại Bắc Kinh, về mối quan hệ của nhà Thanh với Việt Nam trong thời kỳ Tây Sơn và khởi đầu nhà Nguyễn. Đây hẳn phải là một nơi mà các nhà nghiên cứu Việt Nam cần tìm đến.
Đối chiếu với sử liệu về phía Việt Nam cho thời kỳ này, người dịch có trích dẫn nơi phụ chú một văn thư điển hình của Hoàng Đế Quang Trung Nguyễn Huệ gửi Phúc Khang An, Tổng Đốc Lưỡng Quảng khi đó, bày tỏ thái độ của Nhà Vua đối với “tàu lạ” xuất hiện ngoài biển đông. Mời độc giả theo dõi.