January 30, 2023 by Lê Thy
004- Chùa Huệ Lâm (Huệ Lâm Tự)
– Đường Tùng Thiện Vương, phường Xóm Củi – Quận 8 – Sàigòn
Tài liệu [1] xuất bản năm 1968 viết :
’’Huệ Lâm Tự, đường Tùng Thiện Vương (Xóm Củi) đang xiêu đổ. Mặc dù chùa nầy vắng khách, nhưng trước chùa ngày 5 tháng 4 năm 1962, tôi (tác giả tài liệu [1]) còn thấy để dưới bụi cây bốn phiến đá cổ chạm theo kiểu Khơ Me, không biết do từ đâu mà chùa có, và để cù bất cù bơ làm vầy. Có người bàn với tôi nên xin “thỉnh đá” nầy đem về cho nhập vào bộ môn đá cổ của Viện Bảo Tàng. Tôi thì nghĩ khác: Nếu xin được đá nầy đem về Viện thì không khác nào “gánh vàng vào kho”. Viện đã có đá nhiều, đem về thêm chật, vả lại theo tôi, đá của chùa Huệ Lâm, kiểu vở còn kém đá của Viện Bảo Tàng, nên sự đem về đó không cần thiết lắm. Chi cho bằng sẵn đây đề nghị với ban quản trị của chùa Huệ Lâm, nếu mấy hàng nầy lọt vào mắt xanh quý vị, là nên sửa sang” chỗ ngồi” xứng đáng cho các phiến đá cổ thạch nầy, trước nữa đề cao những cổ vật của chùa, sau lại cho khách bốn phương đến cung chiêm tại chỗ cũng nên lắm’’.
Ngoài ra, tài liệu [1] này không có ghi chi tiết nào khác về chùa này.
Sau đây là sơ lược lịch sử theo tài liệu [2,3,4,5,6] : Chùa Huệ Lâm hiện nay tọa lạc ở số 154 (169 theo một tài liệu trên mạng), đường Tùng Thiện Vương, phường 11, quận 8, Sài gòn. Đường này là đường Dellefosse thời Pháp đổi tên vào ngày 19 tháng 01 năm 1955. Sau vì được vua Thành Thái ban sắc tứ nên chùa Huệ Lâm còn được gọi là Sắc Tứ Huệ Lâm.
Chùa Huệ Lâm được bà Chiêm Thị Mai thành lập năm 1780.
Tuy nhiên theo tài liệu [2] : Cho đến nay chưa tìm thấy tài liệu nào xác định thời gian năm xây dựng chùa, nhưng theo nội dung một câu đối chạm trên thân cột ở chính điện thì chùa do bà Chiêm Thị Mai xây dựng. Khi phu nhân tổng đốc Đỗ Hữu Phương trùng tu vào năm Nhâm Tý (1912) thì ngôi chùa này đã có hơn 100 tuổi. Như vậy có thể chùa được xây dựng vào cuối thế kỷ 18 đầu thế kỳ 19.
Chùa Sắc Tứ Huệ Lâm thuộc hệ phái Lâm Tế (Trung Hoa) vào thế kỷ 17, thiền sư Nguyên Thiều truyền bá phái Lâm Tế vào Việt Nam. Trên bàn thờ tổ của chùa có bài vị hòa thượng Thích Quảng Thành, hòa thượng Thích Thiên Sự (đời 37 – 38 dòng Lâm Tế) – cùng thời với hòa thượng Thích Hải Tịnh (chùa Giác Lâm), hòa thượng Thích Chân Ứng (chùa Phụng Sơn), hòa Thượng Tích Minh Khiêm (chùa Giác Viên).
Chư vị trụ trì tiền nhiệm là: Hòa thượng Thích Hồng cẩn, Hòa thượng Thích Hoằng Ân, Hòa thượng Thích Hoàng Nghĩa, Hòa thượng Thích Quảng Thành, Hòa thượng Thích Thiện Sự và Ni trưởng Thích Nữ Giác Nhẫn.
Ni trưởng Giác Nhẫn hiệu Hồng Tịnh, tên Lê Thị Kiểu, sinh năm 1919 tại Vĩnh Long. Ông cố nội Lê Đình Đức làm Lại bộ Thượng thư dưới triều vua Khải Định. Năm 18 tuổi, Ni trưởng được tổ Kim Huê thế phát xuất gia, thọ Sa di ni giới, pháp danh Giác Nhẫn, thuộc dòng Lâm Tế Gia Phổ đời thứ 40. Năm 1965, Ni trưởng theo Học viện đại học Vạn Hạnh, đã tốt nghiệp cử nhân Phật học và triết học Đông Phương. Năm 1964, Ni trưởng đảm trách chánh thư ký Ni bộ Bắc tông và Giám học Phật học ni viện Từ Nghiêm. Ni trưởng về trụ trì chùa Huệ Lâm từ năm 1965. Ni trưởng viên tịch năm Quý Mùi (2003).
Kiến trúc của chùa Huệ Lâm là một sự kết hợp giữa nghệ thuật chùa cổ Nam Kỳ và chùa Trung Hoa. Kiến trúc bên trong chùa Huệ Lâm mang đậm dấu ấn nghệ thuật chùa theo hệ phái Lâm tế tại Trung Quốc thế kỷ 17.
Chùa được trùng tu vào các năm 1912, 1952, 1963, 1970, 1988, 1991, 1995.
Khuôn viên chùa gồm có ngôi chùa cổ và dãy nhà gồm tăng đường và lớp sơ cấp Phật học quận 8.
Ngôi chùa cổ : Có diện tích khoảng 1.200 thước vuông được xây theo kiểu năm gian hai chái ,có khoảng sân rộng phía trước, với tường gạch, mái ngói và bộ cột kèo bằng gỗ quí. Giữa sân có hai đài tháp thờ Quan Âm Bồ Tát và Di Lặc Bồ Tát.
Chính điện nằm trong tòa nhà năm gian. Chái trên bên trái là nơi thờ cốt bá tánh, văn phòng Ban Đại diện Phật giáo Quận 8, phòng tiếp khách. Chái bên phải là nhà liêu dành cho các sư nữ.
Các điện thờ chính điện được bài trì ở phía cuối chính điện, gian giữa thờ đức Phật Thích Ca, bên trái thờ Quan Âm Bồ Tát, bên phải thờ Địa Tạng Vương Bồ Tát.
Dọc theo bên trái chính điện có ba bàn thờ: Phía trong cùng là bàn thờ Thập điện Diêm Vương; bên trái bàn thờ Thập điện Diêm Vương là bàn thờ Địa mẫu nương nương; bên cạnh bàn thờ Địa mẫu có bàn thờ Quan Âm Bồ Tát.
Sát góc trái gần cửa ra vào đặt một giá chuông lớn với một địa hồng chung.
Dọc theo tường bên phải chính điện cũng có ba bàn thờ đặt đối diện với ba bàn thờ bên trái.
Chính giữa là bàn thờ Định Phúc Táo Quân, Chúa Tiên Nương Nương và Phúc Đức Chính Thần.
Tiếp theo có bàn thờ Hộ pháp và Ngọc Hoàng đại đế rồi đến một giá trống đăt gần cửa ra vào.
Ngoài ra theo tài liệu [4] : Chùa Huệ Lâm còn có các điện nhiều tượng Phật theo tín ngưỡng hệ phái Lâm tế như Thiên Thủ Thiên Nhãn Bồ Tát, Diệu Trì Kim Mẫu,Thần Tài, Thổ Địa…
Tổ đường là nơi thờ Tổ sư của giáo phái và các đời trụ trì chùa, được đặt ở gian giữa, sát bức tường ngăn cách chính điện và tổ đường, hướng ra sân thiên tỉnh. Ở vách tường bên trên bàn thờ tổ treo bức tranh vẽ Tổ sư Đạt Ma. Phía trên bức tranh này là tấm hoành phi “Tổ ngưỡng trùng quang” được làm nhân dịp trùng tu chùa.
Bàn thờ tổ bày mười linh vị của các vị hòa thượng đời thứ 37, 38, 39, 40, 43 của dòng Lâm Tế Phật giáo. Tiếp nối với tổ đường là trai đường thờ Quan Âm Chuẩn Đề. Bên trên hương án (trên điện thờ Đức Phật Thích Ca theo tài liệu [4), treo ở đà ngang một tấm hoành phi (tấm biển gỗ ngang l,8 thước, cao 0,7 thước ) chạm chìm hàng chữ Hán “Sắc tứ Huệ Lâm tự” do vua Khải Định phong tặng.
Tăng đường và lớp sơ cấp Phật học quận 8:
Tòa nhà này được xây hai tầng cách ngôi chùa cổ một lối đi khá rộng. Ngay đầu lối đi này có ngôi mộ tháp của Hòa thượng Thích Chí Đạo húy Hồng Cẩn, đệ tử đời thứ 40 của dòng Lâm Tế chính tông.
Đi vào khoảng hơn 10 thước là đến dãy phòng ở tầng trệt, được dùng làm phòng thờ bá tánh và 3 phòng học của lớp sơ cấp Phật học. Phòng lớn ở trong cùng là nhà bếp. dãy phòng trên lầu là phòng tiếp khách, nơi ở của ni sư Thích Giác Bổn, người đang trụ trì chùa.
Chùa Sắc Tứ Huệ Lâm là ngôi chùa cổ nhất trong hơn năm mươi ngôi chùa ở quận 8 và là một trong những ngôi chùa cổ ở thành phố Sàigòn.
Ngày nay chùa Sắc Tứ Huệ Lâm vẫn còn giữ được nét cổ kính với kiểu nhà năm gian hai chái, cột gỗ mái ngói cùng các hiện vật giá trị.
Mặc dù một số tượng gỗ quí gắn với thời kỳ đầu của chùa đã bị thất lạc. Hiện nay ở Chùa Sắc Tứ Huệ Lâm vẫn còn các bộ tượng mang phong cách điêu khắc gỗ thế kỷ 19 như bộ tượng Thập Điện Diêm Vương và bốn Phán quan, bộ tượng Ngọc Hoàng – Nam Tào – Bắc Đẩu, tượng Hộ Pháp, tượng Tiêu Diện Đại sĩ.
Một số tượng được thờ từ khoảng những năm 1960 như tượng Thích Ca Mâu Ni, Quan Âm Bồ Tát, Địa Tạng Vương Bồ Tát,… đều mang giá trị nghệ thuật nhất định. Các hiện vật như hoành phi, câu đối, bao lam,… thể hiện được nghệ thuật chạm khắc gỗ đầu thế kỷ 20, nổi bật là bộ sám bài gồm năm bức phù điêu chạm nổi một cách tinh xảo, sinh động hình ảnh Phật Thích Ca tọa thiền trên tòa sen, các vị Bồ Tát Văn Thù, Phổ Hiền, Quan Âm, Thế Chí cưỡi trên linh thú.
Ngày 12 tháng 10 năm 2005, ngụy quyền cộng sản xếp hạng chùa Huệ Lâm là di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh thành phố và được bảo vệ theo Luật Di sản văn hóa Việt Nam.
Tài liệu tham khảo :
1- Vương Hồng Sển – Sàigòn Năm Xưa-Sống Mới-1968.
2- Chùa Sắc Tứ Huệ Lâm – Di tích lịch sử quận 8-01/10/2010.
3- Tùng Lâm – Chùa Huệ Lâm (Quận 8-TP. hcm) – Hành Trình Tâm Linh-28/07/2015.
4- Liêm Lê – 5 ngôi chùa đẹp tại quận 8 thành phố hcm – Chùa cổ Huệ Lâm Tự-13/11/2018.
5- Võ văn Tường – Chùa Việt Nam Xưa và Nay – Chùa Huệ Lâm.
6- Kinh điển phật Pháp -Các chùa ở Quận 8.
https://baovecovang2012.wordpress.com/2023/01/30
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét