Chiến tranh Ukraine: Hoa Kỳ thật sự muốn gì?

Volker Petersen, 23.05.2022

Nguồn: https://www.n-tv.de/politik/Was-wollen-eigentlich-die-USA-article23351725.html

Võ Thu Phương biên dịch

31/5/2022

US-Präsident Joe Biden ist derzeit auf Staatsbesuch in Japan.

(Foto: AP)

Suốt ba tháng nay, Ukraine đã chống cự lại cuộc tấn công của Nga. Người Nga phải liên tục hạ thấp mục tiêu của mình. Nhưng mục tiêu của Ukraine là gì? Và trên hết: Hoa Kỳ muốn gì?

°

Người Ukraine chiến đấu dũng cảm ra sao, người Nga tổ chức nhếch nhác kiểu gì, phương Tây bày tỏ sự đoàn kết như thế nào - là những điều bất ngờ trong ba tháng chiến tranh ở châu Âu. Vào tháng Ba, người dân Ukraine nung đốt quyết tâm gìn giữ tổ quốc. Giờ đây hy vọng đang âm ỉ cháy: Ukraine thực sự có thể đánh thắng người Nga. Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra, như thế nào thì gọi là - Chiến Thắng. 

Đối với người Ukraine, câu trả lời rất đơn giản. Họ muốn người Nga hoàn toàn rút ra khỏi khỏi đất nước của họ và muốn lấy lại Crimea với Donbass. Bộ trưởng Ngoại giao Dmytro Kuleba và Tổng thống Volodymyr Zelenskyy đã nhiều lần nói như vậy. Theo đó, Zelenskyy sẽ rất hài lòng nếu Nga rút lui về phía sau biên giới, đúng như ở thời điểm trước khi tấn công Ukraine. Như vậy, Ukraine sẽ phải từ bỏ Crimea, từ bỏ "Cộng hòa Nhân dân" Luhansk và Donetsk.

Mặc dù người ta cứ luôn nói rằng Ukraine phải tự quyết định số phận của mình, nhưng thật ra là, các đồng minh ở phương Tây đã tác động vào chuyện này. Đầu tiên và quan trọng nhất là Hoa Kỳ, quốc gia đang gửi nhiều tiền và vũ khí nhất. 

Nhưng Hoa Kỳ thực sự muốn gì? 

Thứ Sáu tuần trước, tờ New York Times cảnh báo Joe Biden, tổng thống cần làm rõ hơn các mục tiêu chiến tranh của ông. Ngay tờ "Times", tiếng nói của nước Mỹ tự do, lại quay lưng với tổng thống. Nhưng tổng biên tập không muốn ý kiến của họ bị hiểu là mang tính chỉ trích – mà, nó chỉ là sự cảnh báo. Quy luật chung là vậy, lãnh đạo nào không nói rõ điều họ muốn, ông ta sẽ có nguy cơ bị người Mỹ la ó.

°

Nhiều kịch bản cho chiến thắng

Sự thật thường gây khó chịu. Đúng vậy, có những tín hiệu chống đối từ Washington. 

Chuyên gia an ninh Carlo Masala nói trong một cuộc phỏng vấn của ntv.de, một số kịch bản chiến thắng có thể xảy ra. Masala cho rằng, ý tưởng Ukraine có thể đuổi người Nga ra khỏi đất nước là đòi hỏi quá cao. Bởi, nếu người Nga tập trung bảo vệ những vị trí chiến lược của họ, thì họ sẽ lại có được ưu thế. Đối với giáo sư tại Đại học Quân sự ở Munich, một kịch bản thích hợp sẽ là đi đến thỏa thuận: người Nga phải rút lui đến giới hạn đã có trước khi bắt đầu chiến tranh.

Tờ Times hiện nói rằng việc Ukraine sẽ đánh lui người Nga nếu họ có đủ vũ khí là một "giả thuyết nguy hiểm". Những kỳ vọng không thực tế chỉ có thể đẩy Hoa Kỳ lún sâu hơn vào cuộc chiến. Nga vẫn còn sức mạnh hủy diệt rất lớn. Không chỉ về quân sự mà còn cả hạt nhân. Chính phủ Hoa Kỳ nên tham gia vào các cuộc đàm phán.

Tờ báo chỉ trích tổng thống Hoa Kỳ một điều, mà Thủ tướng Olaf Scholz cũng từng bị buộc tội: không rõ ràng với truyền thông. Các lô hàng vũ khí và số tiền hỗ trợ vẽ nên một bức tranh về lòng quyết tâm, nhưng vẫn chưa rõ chính phủ Hoa Kỳ thực sự hướng đến điều gì. Biden vẫn tiếp tục tìm kiếm những từ ngữ rõ ràng hơn, như gọi Putin là "kẻ sát nhân", là "đồ tể" và cách đây vài tuần ở Warsaw, Biden nói rằng Putin không thể tại vị. Dư luận trở nên căng thẳng và Biden cũng bị căng thẳng, để rồi phải nói lại: điều đó không có nghĩa là ông muốn trục xuất Putin ra khỏi Điện Kremlin. Ông chỉ thể hiện sự phẫn nộ về mặt đạo đức của mình. Nhưng có thực sự, đây chỉ là một sự cố khi phát biểu?

°

Biden có thể giữ được như vậy trong bao lâu nữa?

Đến thăm Kyiv, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin nói rằng Nga phải suy yếu để không bao giờ có thể phát động một cuộc tấn công như thế này một lần nữa. Tuy nhiên, mục tiêu của Lloyd Austin thì khác với việc đẩy lùi Nga ra khỏi các vùng lãnh thổ mà họ chiếm đóng. 

Khi đại diện hàng đầu của đảng Dân chủ, Nancy Pelosi, đến Kyiv, bà nói rằng viện trợ sẽ tiếp tục cho đến khi đạt được chiến thắng. Tất cả những điều này có nghĩa là gì, thật không rõ ràng. Tờ Times yêu cầu, bây giờ là lúc Biden phải cho Zelenskyy thấy giới hạn viện trợ của Hoa Kỳ. Đó là nhiệm vụ của chính phủ: “không chạy theo những chiến thắng hão huyền”.

Nhận định của tờ báo đã nhận được rất nhiều sự quan tâm tại Hoa Kỳ. Bởi vì nó cũng đặt ra câu hỏi, liệu viện trợ của Mỹ cho Ukraine có thực sự bền vững về lâu dài không, hay chỉ là ra vẻ như vậy. Một điều may mắn cho Ukraine, cũng như cho phần còn lại của châu Âu, vì Biden là một lãnh đạo hiểu được vấn đề và hết lòng ủng hộ Ukraine. Chỉ cần tưởng tượng, nếu Donald Trump ở vị trí đó, người ta sẽ hiểu. Mặt khác, Biden đã cố gắng giữ vững liên kết trong NATO và thắt chặt quan hệ với EU. Hoa Kỳ đang đóng vai trò đáng quý của họ: lãnh đạo của thế giới tự do.

Nhưng tại quê nhà, Biden không được yên ổn. Các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ sẽ diễn ra vào tháng 11, trong đó một phần của Quốc hội sẽ được bầu lại. Có vẻ như đảng Cộng hòa sẽ nắm quyền kiểm soát Hạ viện và có lẽ cả Thượng viện. Sau đó, một số người hâm mộ Trump có khả năng vào Quốc hội. Họ là những người xem Biden như kẻ theo con đường của ma quỷ. Họ chỉ muốn làm khác chứ không muốn làm việc chung với ông Biden.  

°

Lạm phát là vấn đề số 1

Các cuộc thăm dò vẫn cho thấy mức độ tán thành cao đối với đường lối của Biden trong chính sách Ukraine. 45% đồng ý với Biden, theo một cuộc thăm dò ngày 10 tháng 5 của Trung tâm Nghiên cứu Pew. Gần 60% lo ngại rằng Nga có thể tấn công các nước khác. Đồng thời, gần một phần ba cho rằng Mỹ chưa giúp Ukraine hết khả năng. Nhưng: Hơn 80% lo sợ rằng viện trợ có thể dẫn đến một cuộc chiến tranh chống lại Nga. Tuy nhiên, đây vẫn là những chỉ số tốt cho Biden, ngay cả khi ông bị xem là không được lòng dân. Chỉ có 41% dân chúng xem ông là một tổng thống tốt, theo cổng thông tin số "Fivethirtyeight". Ít hơn Trump ở cùng thời điểm.

Một cuộc thăm dò của Pew cũng khẳng định rõ ràng: Lạm phát cao là vấn đề số một đối với người Mỹ. 70% chỉ nhìn vào chuyện này, quyết không nghĩ đến vấn đề nào khác. Giá xăng dầu, khí đốt và thực phẩm đã tăng kể từ cuộc khủng hoảng Corona, nhưng chiến tranh càng làm trầm trọng thêm vấn đề. Thật khó để giải thích cho người dân Nam Dakota hoặc Oklahoma hiểu rằng, có một vùng đất tên là Donbass ở châu Âu xa xôi cần được bảo vệ. Nếu lạm phát tiếp tục ăn sâu vào thu nhập người Mỹ, cảm tình dành cho Ukraine sẽ đổi chiều.

Các chuyên gia cho rằng cuộc chiến sẽ kéo dài nhiều tháng, có thể nhiều năm. Nhìn từ góc độ này, việc thời báo "Times" kêu gọi hòa giải các mục tiêu chiến tranh và tiến tới đàm phán là hoàn toàn hợp lý. Bởi vì sẽ tốt hơn, nếu vấn đề được giải quyết, trước khi những người khác ở Washington dành được tiếng nói.

VTP-LTH dịch